Jeśli dopadł cię ból rwy kulszowej, to sytuacja nie do pozazdroszczenia. Ból promieniuje od lędźwi i pośladka aż do stopy. Bardzo często rwie kulszowej towarzyszą objawy neurologiczne, do których zaliczymy między innymi osłabienie mięśni czy zaburzenia czucia.

 ***

Nerw kulszowy

Nie ma co się dziwić, że ból dotyczy tak dużej części ludzkiego ciała. Wszakże nerw kulszowy stanowi największy nerw organizmu człowieka. Nerw kulszowy stanowi połączenie czterech lub pięciu korzeni nerwowych, które wychodzą z kanału kręgowego w kierunku lędźwiowo-krzyżowym kręgosłupa. Następnie nerw kulszowy wychodzi z dolnego brzegu mięśnia gruszkowatego i pośladkowego i biegnie na tylnej powierzchni uda w kierunku dołu podkolanowego. Rwa kulszowa kojarzy się przede wszystkim z tak zwanym bólem korzeniowym. Mowa oczywiście o “zapaleniu korzonków”. Z biologicznego punktu widzenia dochodzi wówczas do ucisku na korzenie nerwowe w kanale kręgowym przez kawałek krążka międzykręgowego. Inne przyczyny bólu korzeniowego to przesunięcie względem siebie trzonów sąsiednich kręgów lub zwężenie kanału kręgowego w rezultacie procesu zwyrodnieniowego. Rwa kulszowa może być również związana ze wzmożonym napięciem mięśnia gruszkowatego pośladka.

Najczęściej przyczyną ostrej rwy kulszowej jest ucisk na korzenie nerwowe przez zwyrodniały krążek międzykręgowy. Krążki międzykręgowe przypominają kształtem dyski. Ich zadaniem jest łączenie trzonów kręgowych oraz amortyzowanie obciążeń. Zwyrodnienie krążków międzykręgowych może rozpocząć się już w okresie dojrzewania i ta dolegliwość niestety postępuje z wiekiem. W odniesieniu do całego kręgosłupa mówi się o chorobie zwyrodnieniowej kręgosłupa. Dochodzi do powstania krzywizny, która łączy się oczywiście z nasilającym się bólem kręgosłupa. Jeśli proces zapalny przemieści się i tym samym spowoduje ucisk na korzenie w kanale kręgowym, wówczas ból promieniuje do pośladka, tylnej powierzchni uda, a niekiedy nawet do stopy. Mowa w takim przypadku o ostrej rwie kulszowej.

 

Objawy rwy kulszowej

Warto podkreślić, że choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa wchodzi w skład grupy chorób cywilizacyjnych. Oznacza to, że cała sytuacja związana jest przede wszystkim z nieprawidłowym trybem życia, brakiem aktywności fizycznej czy pracą zawodową. Dotyczy głównie osób otyłych, a także takich, które pracują w wymuszonej pozycji ciała, np. kierowców lub pracowników fizycznych.

Objawy rwy kulszowej mogą mieć ostry początek, pojawia się w takim przypadku ból kręgosłupa, ból lędźwi. Ból promieniuje nawet aż do stopy. Podczas procesu zapalnego nawet niewielkie ruchy kręgosłupa, chodzenie, a nawet kaszel powodują dolegliwości bólowe. W niektórych przypadkach dochodzi do zaburzeń objawów czucia, pojawia się mrowienie i drętwienie. W skrajnych sytuacjach występuje niedoczulica na skórze w obrębie unerwienia podrażnionego korzenia. Silna rwa kulszowa wywołuje trudności w oddawaniu moczu oraz kału. Niekiedy dochodzi nawet do porażenia zwieraczy z zatrzymaniem moczu oraz kału.

Kiedy wystąpią objawy rwy kulszowej…

Zaistnienie ostrej rwy kulszowej wymaga pozostania w łóżku w pozycji leżącej na boku z ugiętymi nogami w stawach kolanowych. Nie jest wskazane jednak długie pozostawanie w łóżku. Jeśli ból nie przechodzi, konieczna jest wizyta lekarza. Ból pomogą złagodzić środki przeciwbólowe dostępne w każdej aptece. Miejscową ulgę przyniesie stosowanie maści oraz żeli zawierających aktywne składniki przeciwbólowe. Celem złagodzenia dolegliwości bólowych zastosuj okłady chłodzące lub rozgrzewające.

Wizyta u lekarza

Podczas wizyty lekarz przeprowadzi z nami w pierwszej kolejności wywiad. Musi dowiedzieć się, w jakich partiach ciała doskwiera ból oraz jakie okoliczności towarzyszyły jego powstaniu. Lekarz zapyta się także o dodatkowe objawy takie, jak chociażby gorączka czy zaburzenia oddawania moczu oraz kału. Następnie lekarz musi ustalić siłę mięśniową i odruchy w dolnej połowie ciała. Badanie polega między innymi na podnoszeniu kończyn w pozycji leżącej, ich zginaniu i prostowaniu. Czasami potrzebne są badania obrazowe: tomografia kręgosłupa, rezonans magnetyczny czy badanie rentgenowskie. RTG kręgosłupa oceni struktury kostne oraz oceni stabilność kręgosłupa. Tomografia komputerowa oceni nie tylko struktury kostne, lecz także oceni tkanki miękkie (w tym krążki międzykręgowe). Rezonans magnetyczny zaś jest badaniem najbardziej czułym. Idealnie unaocznia patologie kręgosłupa oraz tkanek otaczających, jak guzy czy krwiaki.

Sposoby leczenia rwy kulszowej

Leczenie zachowawcze bólu kręgosłupa i rwy kulszowej to przede wszystkim zastosowanie fizykoterapii i rehabilitacji. W niektórych przypadkach potrzebne będzie leczenie operacyjne. Zabieg jest wskazany, jeśli pojawiają się niedowłady w obrębie kończyny dolnej. Jeśli ucisk na korzenie spowodowany jest także przez zmiany zwyrodnieniowe w stawach międzywyrostkowych wykonuje się laminektomię, czyli zabieg poszerzający kanał kręgowy poprzez usunięcie łuku kręgu. Leczenie rwy kulszowej jest zatem ściśle związane z jej przyczyną i stopniem zaawansowania choroby.

Zdjęcia pochodzą z pixabay.com.