Kolka niemowlęca to jedno z najczęściej występujących zaburzeń przewodu pokarmowego. Statystycznie dotyczy co najmniej 25% niemowląt pomiędzy 1. a 4. miesiącem życia. Jest to przypadłość uciążliwa zarówno dla maluszka, jak i dla rodziców. Choć ma charakter przejściowy i fizjologiczny warto poznać przyczyny i sposoby na kolki u dzieci.

Co to jest kolka niemowlęca?

Dlaczego kolka u niemowlaka spędza sen z powiek, nie tylko dziecka, ale także zatroskanych rodziców? Maluszek cierpi na bóle brzucha, najczęściej w godzinach popołudniowych i wieczorem. Dziecko reaguje płaczem, jest rozdrażnione, pręży się, ma wzdęty, twardy brzuszek. Nie pomagają najbardziej znane metody, takie jak przytulanie, noszenie na rękach itp. Taki stan trwa nawet kilka godzin, co dla rodzica jest nie tylko męczące, ale przede wszystkim bardzo przykre i trudne.

Warto obserwować niepokojące objawy u dziecka, ponieważ do zdiagnozowania kolki u noworodka niezbędne są dwa warunki:

• płacz lub nadmierny niepokój trwa co najmniej 3 godziny dziennie, przez okres min. 3 dni w ostatnim tygodniu;
• w 24 godzinnym dzienniczku zachowań dziecka rodzic odnotowuje płacz i niepokój przekraczający 3 godziny na dobę.

Przyczyny kolki u dzieci

Kolka niemowlęca jest związana z rozwojem układu pokarmowego. Czasami trudno znaleźć jednoznaczne źródło dolegliwości u dziecka. Najczęściej wśród przyczyn wymienia się:

• niedojrzałość układu pokarmowego,
• niedojrzałość układu nerwowego niemowlęcia,
• alergię, głównie na białka mleka krowiego,
• nietolerancję laktozy,
• dziecko połyka za dużo powietrza podczas ssania,
• zaparcia,
• zaburzoną perystaltykę i gromadzenie gazów,
• zaburzenia hormonów żołądkowo-jelitowych (np. obniżony poziom serotoniny).

Nie można pominąć również wpływu rodziców – niestety ich niepokój udziela się maluszkowi. Ponadto kolki częściej występują w sytuacjach, kiedy brakuje bliskości między rodzicami a niemowlęciem, w rodzinie występują konflikty, sytuacje lękowe. Ryzyko pojawienia się kolki u noworodka wzrasta również w przypadku mam palących papierosy.

Mikrobiota a kolka u niemowląt

Kiedy mówimy o niedojrzałości układu pokarmowego nie sposób pominąć kluczowej zależności pomiędzy kolką niemowlęcą a mikrobiotą jelitową. Wpływ flory jelitowej na stan zdrowia, odporność, procesy trawienne jest ogromny, tymczasem u noworodków i niemowląt mikrobiota jest jeszcze nieustabilizowana i kształtuje się do 2-3. roku życia.

Bardzo często kolka u noworodka i niemowlęcia wynika z niedoborów bakterii Lactobacillus oraz Bifidobacterium. Może być to przyczyną zaparć, gromadzenia się gazów, stanów zapalnych, alergii, nietolerancji pokarmowych, w efekcie również objawów kolki.

Nie bez powodu mówi się tak wiele o tym, jak ważne jest karmienie piersią, które stymuluje prawidłowy rozwój mikrobioty. W przypadku konieczności karmienia mlekiem modyfikowanym, po konsultacji pediatrycznej, należy wybrać to, które najbardziej odpowiada składem i właściwościami mleku mamy.

Jak łagodzić objawy kolki niemowlęcej?

Kolka niemowlęca jest stanem przejściowym, dotyczy wielu maluszków w pierwszych tygodniach życia, co nie oznacza, że można ją bagatelizować. Rodzice nie muszą ograniczać się do oczekiwania aż kolka u niemowlaka po prostu minie. Są sposoby na minimalizowanie, łagodzenie uciążliwych objawów.

Podstawą jest zapewnienie spokojnych, bezpiecznych warunków w otoczeniu maluszka, stworzenie bliskiej relacji. Warto też zwracać uwagę na technikę karmienia, przystawiania do piersi, tak aby ograniczać nadmierne połykanie powietrza podczas ssania.

Co jeszcze można zrobić, aby łagodzić dolegliwości związane z kolką niemowlęcą?

• masaż brzuszka – delikatnie okrężnymi ruchami, zgodnie z ruchem wskazówek zegara, należy wykonywać co najmniej pół godziny po karmieniu;
• ćwiczenie „rowerek”, czyli delikatne podkurczanie i prostowanie nóżek niemowlęcia – również nie od razu po posiłku;
• układanie dziecka na brzuszku przed karmieniem – ułatwia to oddawanie gazów
• noszenie dziecka pionowo po jedzeniu.

Coraz więcej mówi się też o dobroczynnym wpływie probiotyków na redukowanie objawów kolki u dzieci.

W przypadku dzieci karmionych mlekiem modyfikowanym czasem konieczne jest zastosowanie preparatów hipoalergicznych lub przeznaczonych dla maluszków z nietolerancją laktozy. O tym decyduje jednak lekarz – pediatra.

Raczej nie zaleca się wprowadzania diety eliminacyjnej u karmiącej mamy, chodzi głównie o wykluczenie produktów mlecznych, laktozy. W przypadku podejrzenia alergii na mleko krowie u maluszka przeprowadza się próbę wyłączenia na krótko produktów mlecznych i dopiero wtedy ewentualnie zmienia się jadłospis mamy.

Pierwsze tygodnie, miesiące życia dziecka to przede wszystkim ogromna potrzeba poczucia bezpieczeństwa, ciepła i bliskiej relacji z rodziną, zwłaszcza z mamą. W dużej mierze zapewnia to karmienie piersią, które jednocześnie zmniejsza ryzyko występowania kolek niemowlęcych lub ogranicza te dolegliwości. Wsparcie dla flory jelitowej stymuluje rozwój układu pokarmowego maluszka, uszczelnia barierę jelitową i wspomaga mechanizmy obronne.

Jeśli chcesz wiedzieć więcej o kolce niemowlęcej, zajrzyj na stronę: hipp.pl

Przeczytaj także: Ulewanie u dziecka – jakie są przyczyny ulewania i sposoby na złagodzenie objawów