Każdy z nas lubi się wyspać. Na zdrowy sen wpływa sporo czynników: wygodne łóżko, wywietrzony pokój, niska temperatura w pomieszczeniu, pościel z dobrej tkaniny i odpowiednie nawodnienie organizmu. Trzeba wiedzieć, że zapotrzebowanie na sen jest uzależnione od wieku. Dorosłe osoby potrzebują zwykle od sześciu do ośmiu godzin. Jak zadbać o dobry sen? Czym może skutkować niedobór snu? Zapraszam do lektury.
Co to jest sen?
Definiuje się go jako stan, uzależniony od ośrodkowego układu nerwowego. U organizmów żywych objawia się zniesieniem świadomości i bezruch. W zależności od wieku i genów, liczba godzin snu jest różna. Noworodki przesypiają większość doby, natomiast małe dzieci mają podzielony sen na kilka sekwencji. Nastolatkowie potrzebują dziewięciu godzin dla pełnej regeneracji, a osoby dorosłe od sześciu do ośmiu. Rytm spania uzależniony jest od natężenia światła, produkcji melatoniny i innych hormonów regulujących cykl dobowy. Sen dzieli się na dwie fazy: NREM (wolnofalowy) i REM (paradoksalny). W tej drugiej fazie śnimy i nie poruszamy się, ponieważ mięśnie są rozluźnione. Oba cykle się przeplatają i powtarzają od czterech do pięciu razy w ciągu nocy. Przyczyną bezsenności jest zbyt krótki czas lub brak przebywania w najgłębszym stadium wolnofalowym, gdy świadomość bodźców docierających ze środowiska stopniowo maleje.
Pożytek ze snu
Sen ma kolosalne znaczenie dla układu nerwowego, zwłaszcza dla efektywnego funkcjonowania mózgu i procesu zapamiętywania czy koncentracji. Osoby niewyspane mogą mieć skłonności do wytwarzania fałszywych wspomnień. Ponadto niedobory snu przyczyniają się do otyłości, depresji, stanów lękowych, obniżają libido. Dodatkowo upośledzeniu ulega system immunologiczny, w którym dochodzi do zaburzenia produkcji białych krwinek, odpowiedzialnych za zwalczanie wirusów, bakterii i nowotworów.
Dbajmy o zdrowy sen – dobry materac, odpowiednie pomieszczenie
Szczególnie ważne są mechanizmy regulujące sen. Należą do nich aktywność fizyczna, unikanie leżenia godzinami w łóżku lub drzemek w ciągu dnia. Proces homeostazy wzmocnią regularny tryb życia – wstawanie i kładzenie się spać o tej samej porze, unikanie silnego światła wieczorami, niekorzystanie z urządzeń elektronicznych tuż przed snem. W szybkim zasypianiu pomoże kolacja zjedzona trzy godziny przed położeniem się spać.
By się wysypiać, warto zadbać o miejsce do spania. Sypialnia powinna być zaciemniona i wywietrzona. Podstawą jest wygodne łóżko. Nie od dziś wiadomo, że dobry materac to podstawa. To on daje stabilne podparcie ciała, dostosowując się do naturalnych krzywizn. Leżąc na nim, powinniśmy się czuć, jakbyśmy unosili się w powietrzu. Kręcenie się z boku na bok może świadczyć o niedostosowanym podłożu do spania. Wybierając dobry materac, należy zwrócić uwagę na jego wypełnienie i stopień twardości. Jest to ważne, bo będzie nam służył na lata. Dlatego przed zakupem, warto go przetestować. Dobry sen to podstawa zdrowego trybu życia. Dzięki niemu logicznie myślimy, działamy efektywnie i mamy dobry nastrój.