Zdrowy i spokojny sen stanowi ważny element regeneracji oraz gospodarki hormonalnej ludzkiego organizmu. Zapewnia prawidłowe funkcjonowanie wszystkich organów, narządów i procesów, zachodzących w ciele każdego człowieka. Szacuje się, że około 30 procent populacji na całym świecie zmaga się z różnorodnymi, często poważnymi zaburzeniami snu, zaś pozostałe 70 procent ma mniejsze lub większe problemy z zasypianiem.

Konsekwencje zaburzenia snu

Brak snu lub nieodpowiednia ilość rak snu lub nieodpowiednia ilość snu negatywnie wpływa nie tyko na ogólne samopoczucie człowieka, ale również na stan zdrowia i sprawność intelektualną. Charakterystycznym objawem jest zmęczenie, bóle głowy, rozdrażnienie, a także senność lub przysypianie w ciągu dnia. Zaburzenia snu mogą stać się przyczyną wielu poważnych dolegliwości oraz schorzeń, takich jak chociażby:

• cukrzyca,
• nadciśnienie tętnicze;
• nadwaga i otyłość;
• choroby jelit;
• choroby układu sercowo – naczyniowego;
• choroby psychiczne;
• nowotwory
• czy depresja.

Przewlekły brak snu w skrajnych przypadkach prowadzi nawet do wcześniejszej śmierci.

Rodzaje zaburzeń snu

Istnieje wiele różnorodnych zaburzeń snu, które dzieli się przede wszystkim na:

• dyssomnie – pierwotne zaburzenia snu nocnego i/lub czuwania w ciągu dnia,
• parasomnie – niepożądane zjawiska okresowo występujące podczas snu oraz
• zaburzenia snu wtórne – pojawiają się u osób, u których występują schorzenia psychiczne i somatyczne.

Dyssomnia

Dyssomnia polega na nieprawidłowej długości lub jakości snu, który trwa zbyt krótko, zbyt długo bądź ma zaburzony przebieg. Obejmuje takie zaburzenia jak:

• bezsenność – trudności z zaśnięciem lub utrzymaniem snu występują częściej niż 3 noce w tygodniu,
• hipersomnia – sen, który trwa powyżej 9 godzin,
• zaburzenia rytmu snu i czuwania – występują jako efekt zachwianej pracy wewnętrznego zegara biologicznego,
• narkolepsja – objawia się głównie nadmierną sennością w ciągu dnia i napadami snu, a także epizodami nagłej utraty napięcia mięśniowego.

Parasomnia

Parasomnia to grupa zaburzeń, polegających na występowaniu w trakcie snu lub przy wybudzaniu się nieprawidłowych lub niepożądanych zachowań. Do parasomni zalicza się:

• upojenie przysenne – oznacza uczucie dezorientacji, któremu towarzyszą chwilowy brak kontaktu z otoczeniem, chaotyczne ruchy czy bełkotanie;
• lunatyzm (lunatykowanie, somnabulizm)– czynności następujące następują bez udziału świadomości (np. chodzenie, wstawanie i siadanie na łóżku);
• mówienie przez sen
• lęki nocne– epizody skrajnie nasilonego lęku przerywającego sen, które mogą być połączone z krzykiem, płaczem, a nawet próbą ucieczki z sypialni;
• paraliż senny;
• koszmary senne– niezwykle realistyczne marzenia senne, wywołujące silny lęk i pozostające w pamięci przez dłuższy czas po przebudzeniu;
• bruksizm (patologiczne zgrzytanie zębami).

Parasomnia może wydawać się niebezpieczna, ale zazwyczaj nie stanowi zagrożenia zarówno dla śpiącego, jak i osób postronnych. W przypadku osób dorosłych tego typu zaburzenia snu pojawiają się epizodycznie i najczęściej spowodowane są nieregularnym trybem życia, stresem lub zbyt małą ilością snu.